Hmanni deuha kan u JL. Liana’n a sermon-naa a sawi lan zeuh kha ka hria a. Ka rilrua lo awmsa, ka ngaihtuah fo ṭhin a nih ve avangin rilruah a thawk thar leh deuh tlat. Ka’n auchhuahpui leh phawng mai teh ang.
Lal Davida chanchin ka chhiar apiang hian a sipai huaisen, amah hmangaihtu, a tana inpe zo em em, thisen lamah pawh a tute (a farnu Zeruii fate - 1 Chronicles 2:16) ngei ni bawk Joaba-te unau a tihdan hi chu tawrh thiam a har ka lo ti ve mai mai ṭhin.
“…Joaba lu chungah tla sela, a pa chhungte zawng zawng chungah nen; Joaba chhungte zingah chuan thi pȗt emaw, phâr emaw, tiang rinchhana awm mi emaw, khandaiha thi emaw, ṭâm emaw lo awm lovin awm suh se.” (2 Samuela 3:29) han tih em em mai chuh!! Chu mai chu ni lovin, a fapa Solomona a laltir dawna a thuchah zingah, “..a lua kelsam ṭo hi thlanah thlamuang takin liamtir suh ang che.” (I Lalte 2:5-6) ti hialin a chah hi! A ti lutuk deuh mah mah lo maw? Nâ hi ka va’n tihpui ngaih ngaih tak em!!
Anchhia a lawh chhan hi Abnera tualthih thuah khan a ni a. 2 Samuela bung 3 thla han chhiar ila, kei mimawl hian ka thlir phak ve tawkna tlâng aṭanga ka’n thlir hian, Joaba-te unau chunga khati khawpa anchhe lawh turin thilsual engnge an tih? tih hi ka zawhna a ni tlat. Khati ema nâa ṭawngkhum kha a ṭul ber em?!
Saula chhungte leh Davida chhungte an indo a, Saula lamṭang Abnera’n Joaba nau, ‘zukpui ang maia ngalchak’, Asahela chu Gibeon dil aṭanga thlaler kawnga Gia dep, Amma tlang inkar vela an inbeihnaah a that tih kan hmu a. An pu leh an lal ni bawk, Davida tana phuba la tur an nih bakah, an unaupa Asahela phuba lak chu Joaba leh Abisaia-te unau khan an tih kha a awm hliah hliah lo vem ni?
Tin, Saula fapa Isbosetha nen an inhmuhthiam loh tak avanga Davida support tum ta Abnera leh lal Davida-te thuthlung kha rammu-a thangbo, Joaba-te unau khan an hre hman kher lo niin a lang. A tana thih huama hah taka an rammut hlanin an hmelma, an pu bei ṭhintu leh an unau Asahela thattu ngei mai chu an pu bulah, Hebronah thlamuangin khual ṭha thlenin an lo thleng a, engtinmah ti lovin an lo sezawl chhuah leh mai tih an han hria kha chu Joaba leh Abisaia te unau thinrim dan turzia kha a zuk hriatthiampui theih mai awm e.
A reng rengah lal Saula thattua insawi tlangval kha chu Davida’n a thahtir ve nghal kha a awm a, that lo pawh ni se anchhia lawh se a awm hlein a lang. A chhan chu Pathian hriak thih thattu a nih miau avangin. Abnera erawh hi chu hriak thih a nih ka hre lova (a inziahna bung leh chang ka hmuh fuh loh vang nge phei chu ka hre law..), hriak thih Saula vengtu, a sipai huaisen a nih vang khan, ‘thah thiang lo’ a lo ni ve ta em ni? Lalpa hriakthih lal Davida beitu a nih avangin Joaba te unauin an thah kha a thiang hle zawk dawn lo vem ni?!
Tin, lehlamah chuan, he mite unau hi a thurelah an lo inrawlh ngunin an lo hnial kalh zen em ni? han ti dawn ila, thil ṭha zawk leh ama hmakhua an ngaih luat avang zawk zel niin a lang bawk si.
Beer-Seba aṭanga Dan thleng Israel mipuite chhiar tur thu a pek kha a tupa leh a sipai lal ni bawk Joaba khan a hnial ngei a. Thuawih lova hnial kalh satliahah a ngai a nih chuan a tidik lo hlein a lang. Lalpan zawlnei Gada hmanga hremna kawng 3 thlan tur a pek phah hial (1 Chro. 21:9-12) reng kha. Absaloma thih chungchanga Joaba’n a pu Davida a zilhnate pawh hi ama ṭhatna tur zawka a zilhna zel niin a lang.
Amah thah tumtu Israel lal Saula laka a tlanchhiat lai pawha a kianga awm. Saula ṭanhmun khuarnaa thih huama guard-tu pawh a tupa Abisaia, Joaba nau ngei a ni a (1 Samuela 26:6-12). 2 Samuela 21:15-17 Philistia mi lianin thah a tum ṭuma lo chhanchhuak hmantu pawh Zeruii fapa Abisaia ngei a ni lawm ni?
“Nangni Zeruii fapate u, nangni hian mi lo hriatsak tur eng nge awm?..” han tih hrep aia ṭawngkam nem zawkte hi hman tur a awm lawm ni. Ka tupa-te (ka farnu fate) ka hmangaihna thinlung aṭanga ka’n ngaihtuah phei hi chuan, thin an tihrim chang pawhin an nu (ka farnu) hmingin ka ko angem?! tih mai maite hi rilruah a rawn lut a. Ma’rawhchu le, kan kalchar (culture) te hi a inang lo lulai em mai a…kan ti mai dawn em ni? Sawi tur tam tak a la awm ang a, a sei lutuk loh nan duh tawk phawt mai ang.
Lehlamah chuan Lalpan, “ka thinlung ang pu mi” (1 Samuela 13:14, Tirkohte 13:22) a tih hial lal Davida rorel thiamzia te, Pathian rorel a zahzia te hi hmuh hmaih chi a ni lo ang a. Khi’ng kan sawi tak tam tak pawh khian a entir chu, Pathian rorel a nih chuan a chunga chhiatna thlentu leh tihnat tumtu zawk pawh a khawih let ngai lova, Pathian duh loh zawng a nih erawh chuan ama mimal chunga ṭha leh a thisen zawmpui, amah humtute ngei pawh na takin a bei a, hrem lohin a chhuah lo a tih theih bawk ang. Pathian hriak thih lal ropui a ni si a.
Heng a chunga ka sawi takte avang hian Bible thu thuk leh ril, ropui tak mai hi ka hnial tihna lam a ni lul lo va, a thukzia kan hriatfiah phak loh zawk avangin ka hriatthiam loh lai ka’n chai kual ve mai zawk a ni e. A ropuizia tarlanna zawk lo ni rawh se.
- Nanaua Chawngthu
No comments:
Post a Comment